Draagbare TV-loepen met handcamera: Een marktoverzicht voor Vlaanderen en Nederland
Gerrit Van den Breede

De laatste jaren stellen we een toename vast in het aanbod draagbare TV-loepen. In de volgende tabel hebben we de toestellen die in België en Nederland verkrijgbaar zijn, voor u op een rijtje gezet, ingedeeld volgens gebruikslocatie. Voor een functionele beschrijving van de toestellen verwijzen we naar technische fiches. Voor sommige TV-loepen verwijzen we naar fiches uit eerdere nummers van IM. Dit doen we enkel voor toestellen waarvan de functionaliteit sindsdien niet wezenlijk gewijzigd is.
Een gezamenlijk kenmerk van al deze toestellen is dat ze werken op basis van een handcamera. Dergelijk cameraatje, ter grootte van een computermuis, moet handmatig over de te lezen tekst bewogen worden en biedt doorgaans weinig tot geen mogelijkheden tot schrijven.
Bij draagbare TV-loepen is de vergrotingsfactor (die meestal beperkter instelbaar is dan bij tafelmodel TV-loepen) uiteraard een belangrijk gegeven. Daarom geven we aan op welke manier deze kan ingesteld worden:
-Een vaste vergrotingsfactor betekent dat je vrede moet nemen met de vergroting die de fabrikant voorziet. Uiteraard kan je de uiteindelijk zichtbare vergroting be‹nvloeden door een groter of kleiner beeldscherm te kiezen.
-Een in stappen instelbare vergroting houdt in dat je de keuze hebt tussen een beperkt aantal (meestal 2 … 3) vergrotingsfactoren. De wijze van instellen verschilt van toestel tot toestel: met behulp van afstandsblokjes bij de Magni-Cam, met verstelbare onderstellen bij de Seewell Leesmuis of via een standenschakelaar op de camera van de Maxlupe en de Maxlupe Color.
-Bij een traploos instelbare vergroting kan je met een draai- of schuifknopje elke vergroting instellen tussen de minimale en maximale vergrotingsfactor.

==========
Productoverzicht
==========
-Slechts op bepaalde locaties bruikbaar
-Toestel (producent): Magni-Cam (Innoventions) (De Magni-Cam kan ook voorzien worden van optioneel verkrijgbare batterijen. Door bovendien het LCD-beeldscherm of de videobril (beide optioneel) aan te kopen, belandt dit toestel in de klasse overal bruikbaar.)
-Vergroting: In 3 stappen
-Technische fiche: pg. 39
----------
-Slechts op bepaalde locaties bruikbaar
-Toestel (producent): Max (Enhanced Vision Systems) (Samen met de optioneel verkrijgbare videobril kan de Max omgevormd worden tot een MaxPort.)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: pg. 40
----------
-Slechts op bepaalde locaties bruikbaar
-Toestel (producent): Seewell Leesmuis (Seewell Reading Enhancers)
-Vergroting: In 3 stappen
-Technische fiche: pg. 45
----------
-Slechts op bepaalde locaties bruikbaar
-Toestel (producent): TV-Reader (Horizon)
-Vergroting: Vast
-Technische fiche: IM 11,2
----------
-Slechts op bepaalde locaties bruikbaar
-Toestel (producent): TVi Zoom (Ash Technologies)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: IM 13,1
----------
-Slechts op bepaalde locaties bruikbaar
-Toestel (producent): Télé-Loupe M102 (TechniBraille) (In de eerder gepubliceerde fiches van de Portavision en de Télé-Loupe M102 is enkel Editec als Belgische leverancier gemeld, maar intussen zijn deze toestellen ook via Data Braille Service verkrijgbaar.)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: IM 13,2
----------
-Overal bruikbaar dankzij draagbaar beeldscherm
-Toestel (producent): E-Lupe (Frank Audiodata)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: pg. 37
----------
-Overal bruikbaar dankzij draagbaar beeldscherm
-Toestel (producent): Liberty (Ash Technologies)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: IM 13,1
----------
-Overal bruikbaar dankzij draagbaar beeldscherm
-Toestel (producent): Liberty Plus (Ash Technologies)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: pg. 38
----------
-Overal bruikbaar dankzij draagbaar beeldscherm
-Toestel (producent): Portavision (TechniBraille) (In de eerder gepubliceerde fiches van de Portavision en de Télé-Loupe M102 is enkel Editec als Belgische leverancier gemeld, maar intussen zijn deze toestellen ook via Data Braille Service verkrijgbaar.)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: IM 13,1
----------
-Overal bruikbaar dankzij ingebouwd scherm
-Toestel (producent): Maxlupe (Reinecker) (De Maxlupe wordt niet meer geproduceerd, maar is bij Editec nog verkrijgbaar zolang de voorraad strekt. Beide Maxlupe-modellen zijn ook zonder batterijen te verkrijgen. In dat geval horen ze thuis bij de TV-loepen die slechts op bepaalde locaties bruikbaar zijn.)
-Vergroting: In 2 stappen
-Technische fiche: IM 8,1
----------
-Overal bruikbaar dankzij ingebouwd scherm
-Toestel (producent): Maxlupe Color (Reinecker) (De Maxlupe wordt niet meer geproduceerd, maar is bij Editec nog verkrijgbaar zolang de voorraad strekt. Beide Maxlupe-modellen zijn ook zonder batterijen te verkrijgen. In dat geval horen ze thuis bij de TV-loepen die slechts op bepaalde locaties bruikbaar zijn.)
-Vergroting: In 3 stappen
-Technische fiche: pg. 42
----------
-Overal bruikbaar dankzij videobril
-Toestel (producent): MaxPort (Enhanced Vision Systems)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: pg. 43
----------
-Overal bruikbaar dankzij interface voor draagbare PC
-Toestel (producent): Opti (Ash Technologies)
-Vergroting: Traploos
-Technische fiche: pg. 44
==========

1. TV-loepen die op bepaalde locaties bruikbaar zijn
Dergelijke TV-loepen bestaan slechts uit een handcamera en een bedieningskastje. Ze worden gekoppeld aan een TV-toestel, dat als beeldscherm fungeert en zijn dus enkel bruikbaar op plaatsen waar zich een TV bevindt. Sommige TV-loepen hebben batterijvoeding, waardoor ze onafhankelijk van het lichtnet kunnen werken. Dit is echter pas interessant als je ook het optioneel beschikbaar batterijgevoed LCD-scherm (of een videobril) koopt. Op dat ogenblik wordt uw TV-loep overal bruikbaar en verhuist ze naar een andere categorie (zie paragrafen 2.1. en 2.3.).

2. TV-loepen die overal bruik-baar zijn
Dit soort toestellen wordt gevoed door batterijen en kan dankzij een draagbaar beeldscherm overal functioneren. De gebruiker is dus niet afhankelijk van het elektriciteitsnet of van locaties waar een beeldscherm aanwezig is.
We onderscheiden vier soorten TV-loepen die overal bruikbaar zijn.

2.1., TV-loepen met apart draagbaar beeldschermpje
Dit soort toestellen vormt de grootste groep onder de overal bruikbare TV-loepen. Ze bieden naast de handcamera een compact beeldschermpje (doorgaans LCD), dat alle aansluitingen en bedieningsknoppen bevat, behalve de regelaar voor de vergrotingsfactor, die op de handcamera zit.

2.2. TV-loepen met ge‹ntegreerd beeldschermpje
Het gaat hier om TV-loepjes waarbij de handcamera, het beeldscherm en de bedieningsknoppen in één compacte behuizing ondergebracht zijn. Vanwege de meestal geringe afmetingen van het scherm is ook de maximale vergrotingsfactor vrij beperkt. Verder sluit dit type toestel functioneel erg aan bij de vorige categorie. Er zijn ons slechts twee toestellen bekend die in deze groep onder te brengen zijn, namelijk de Maxlupe en de Maxlupe Color.

2.3. TV-loepen met een videobril
Bij dit type TV-loepen wordt de handcamera via een kastje met de bedieningsknoppen op een videobril aangesloten. De gebruiker krijgt met deze bril voor elk oog een klein beeldschermpje waarop het camerabeeld vergroot weergegeven wordt. Dit is een vrij nieuw concept dat steeds meer aangeboden wordt. Het blijft ons voorlopig onduidelijk of dergelijke methode om beelden weer te geven wel even goed bruikbaar is voor iedere slechtziende. Dit lijkt alleszins een nuttig onderwerp om de volgende jaargang eens uit te diepen.

2.4. TV-loepen met koppeling voor een draagbare computer
Het concept van dit soort TV-loepen is vrij recent. Om het camerabeeld te tonen wordt er namelijk gebruik gemaakt van de monitor van een draagbare computer. Via een PCMCIA-kaartje wordt de handcamera aan de PC gekoppeld. Een voorwaarde is wel dat de PCMCIA-sleuf van de PC over de functie "Zoomed Video" beschikt. De bediening van de TV-loep en de deelbeeldfuncties gebeurt via een meegeleverd programmaatje. Op voorwaarde dat de nu nog bestaande compatibiliteitsproblemen met vergrotingsprogramma's uit de wereld geholpen worden, is dit een elegante oplossing voor slechtzienden die een draagbare computer gebruiken.

Buitenbeentje: de ViewPoint II van Pulse Data
Hoewel deze draagbare TV-loep niet meer verkocht wordt in Nederland en België en dus niet in de tabel voorkomt, willen we ze omwille van haar origineel concept toch vermelden.
De ViewPoint II bestaat uit een handcamera en een besturingseenheid (die de bedieningsknoppen bevat) waaraan je naar keuze een TV-toestel (bijvoorbeeld voor thuisgebruik) of een PC-monitor (bijvoorbeeld voor gebruik op kantoor) kan koppelen.
Bij aansluiting op een PC-monitor kan je met een voetschakelaar kiezen tussen weergave van PC-beeld, camerabeeld of twee deelbeelden.
Door de camera in de optionele schrijfstandaard (met verlichting) te plaatsen kan je, net zoals bij een bureaumodel TV-loep, schrijfwerk uitvoeren.
De ViewPoint II catalogeren we dus bij de draagbare TV-loepen die slechts op welbepaalde locaties bruikbaar zijn. Al moet wel gezegd worden dat de besturingseenheid een stuk groter is dan bij de toestellen in tabel 1.

Vragen voor een doeltreffende keuze van een draagbare TV-loep
*Voldoet een draagbare TV-loep aan al mijn functionele behoeften (lezen schrijven, knutselen,...) of kies ik toch beter een bureaumodel ?
*-Waar wil ik de TV-loep gebruiken: op vaste werkplekken waar netvoeding en een beeldscherm beschikbaar zijn of ook onderweg ?
-Moet de vergroting regelbaar zijn ?
-Heb ik behoefte aan weergave van instelbare artificiële en/of reële kleuren ?
*Zijn het type beeldscherm en de geboden vergrotingsfactor geschikt, rekening houdend met mijn specifieke oogaandoening en restvisus ? Dit is een uiterst belangrijke vraag die u liefst in samenspraak met een low-vision arts moet oplossen. Het is in elk geval aanbevolen om een aantal toestellen uit te proberen met documenten die voor u relevant zijn.

Naar inhoudsopgave