PASTYA
Getuigenis over het Atelier.
Sinds november 2000 ben ik gestart met een atelier waar mensen terecht kunnen om te schilderen, tekenen of boetseren. Vanuit een gemeenschappelijke interesse voor kunst, is het ook een plaats geworden om elkaar te ontmoeten, ideeën en verhalen uit te wisselen, samen naar tentoonstellingen te gaan enz…
Aanvankelijk was het atelier een onderdeel van de werking van het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW). De opzet was om mensen die aan de rand van de maatschappij leven owv financiële of sociale problemen de mogelijkheid te bieden om te experimenteren met hun eigen creativiteit.
De drempel werd zeer laag gehouden: iedereen was welkom met of zonder ervaring, het atelier was gratie vermits het CAW subsidies kreeg om het materiaal te bekostigen.
De deelnemers die erop afkwamen waren heel verscheiden. Opvallend toch eerder psychisch kwetsbare mensen, waarvan verschillende onder hen nog in contact waren of geweest waren met psychiatrische hulpverlening. Dit publiek paste niet echt binnen de opzet van het CAW maar het werd getolereerd omdat men hoopte dat de deelnemers van het atelier zouden “doorstromen” naar hun andere activiteiten.
Het atelier bleef echter een buitenbeentje binnen hun werking.
Ongeveer 2j geleden kregen we te horen dat ze een nieuw programma hadden en het atelier daar geen plaats meer in had.
Om het voortbestaan van het atelier niet in het gedrang te brengen, ben ik op zoek gegaan naar een andere locatie en naar sponsoring bij vrienden en familie.
De werking van het atelier wordt sinds kort ook opgenomen in de vzw Pastya als onderdeel van de ontmoetings- en activiteitenmomenten van Psychiatrische thuiszorgdienst en Beschut Wonen. Dit biedt de mogelijkheid om de continuïteit te verzekeren en de begeleiding te verdelen over verschillende medewerkers, wat de draagkracht en de diversiteit vergroot.
We hebben ondervonden dat er nood is aan zo’n plaats waar men kan komen en gaan, ieder volgens zijn eigen stemming en ritme. Vooral het laagdrempelige, het feit dat er geen druk is op prestaties of resultaten lijkt de veiligheid te verzekeren.
Het atelier is voor ons eerder een zoeken en experimenteren van de oneindige mogelijkheden die kleuren en vormen te bieden hebben. Ieder maakt zijn eigen proces, op zijn eigen tempo.
Door te kijken naar het werk van de andere deelnemers, door bezoeken aan tentoonstellingen en andere uitwisselingen worden er grenzen verlegd en nieuwe dingen uitgeprobeerd.
Het atelier verschilt hierin van een academie, workshop of andere cursus waar de nadruk eerder zal liggen op het “leren” en” kunnen komen” tot een verwacht resultaat.
Voor de meeste van onze deelnemers is het nu net dat wat ze niet aan kunnen: het feit dat er een resultaat verwacht wordt, lijkt hun creativiteit te belemmeren.
Een ander belangrijk element van het atelier is de mogelijkheid om anderen te ontmoeten. Waar het in het dagelijkse leven vaak een probleem is om rechtstreeks contact te leggen met de andere, gebeurt dit in het atelier via hun gemeenschappelijke interesse, via hun werk.
Men kan de andere benaderen via vragen of opmerkingen over zijn werk of men kan aansluiten bij de verhalen van de anderen. Wie geen zin heeft in toenadering kan zich verstoppen in zijn werk. Voor de meeste werkt het ook stimulerend en inspirerend om in eenzelfde ruimte met anderen aan eigen werk bezig te zijn in plaats van thuis in eigen atelier.
We hebben de indruk dat het atelier een aparte plaats inneemt binnen de bestaande structuren. Het behoort niet tot een psychiatrische, culturele of pedagogische instelling. We zouden dit graag zo behouden ook al heeft dat als gevolg dat we geen aanspraak kunnen maken op financiële tussenkomsten.
Zoals het nu loopt, genieten we van de vrijheid om het zelf te laten evolueren zonder toegevingen te moeten doen om in een vooraf bepaald model te moeten passen of om aan opgelegde voorwaarden te voldoen.
We kiezen ervoor om het atelier vorm te geven vanuit de deelnemers zelf. Dit is een proces dat niet op voorhand kan geregisseerd kan worden vermits het gekoppeld is aan het persoonlijke proces van iedere deelnemer.
We hopen dat het atelier op deze wijze nog lang mag voortbestaan.
Bea Verbist
Pastya,
Lindensestraat 1, B-3010 Kessel-Lo/Leuven